iconDeelprogramma 1A VITALE INWONERS EN SAMENLEVING: Wat doen we

Gezondheid en gezonde keuzes staan centraal en de groei van zorgconsumptie wordt verminderd

We werken aan een samenleving waarin inwoners gezond, veerkrachtig en zo lang mogelijk zelfstandig leven en wonen. In Bronckhorst heeft iedere inwoner recht op dezelfde zorg. Door toenemende vergrijzing en druk op de arbeidsmarkt hebben we een grote opgave om de zorg ook in de toekomst beschikbaar en betaalbaar te houden.

Gezondheid is één van de belangrijkste pijlers voor een vitale samenleving. Daarom zetten we stevig in op preventie en gezondheidsbevordering en vertalen landelijke gezondheidsakkoorden naar lokaal beleid. We richten ons op het voorkomen van problemen en waar mogelijk op het bevorderen van herstel, met interventies die daarbij passen. Ook richten we ons op weerbaarheid en samenredzaamheid, vooral bij de jeugd door bijvoorbeeld ons jongerenwerk. Daarmee voorkomen we dat gezondheidsproblemen ontstaan of verergeren en beperken we de druk op professionele zorg en ondersteuning. Dit vraagt van inwoners en van de samenwerkende organisaties een verandering. Het vraagt om een omslag van recht hebben op zorg, naar zorgen met en voor elkaar. Hierin spelen onze eigen sociale teams een belangrijke rol. Tegelijkertijd is er sprake van een veranderde samenleving, met nieuwe groepen inwoners en complexere zorgvragen die dit bemoeilijkt. De ontwikkelingen en inzichten binnen het thema Migratie en Integratie blijven we daarom ook in 2026 programmatisch aanpakken. Deze opgaven vragen om om een samenhangende en integrale benadering van gezondheid, waarin fysieke, mentale en sociale aspecten met elkaar verbonden zijn. Wat we hier willen, vraagt ook om het vormen van een sociale, inclusieve, sterke samenleving. Dat staat beschreven onder deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2), bij onze ambities voor een leefbare, inclusieve en veerkrachtige samenleving.   

Beoogde resultaten 

We dragen eraan bij dat inwoners zich gezonder voelen

Een beter ervaren gezondheid van onze inwoners is een ambitie die staat beschreven in onder andere ons beleidskader sociaal domein en de nota lokaal gezondheidsbeleid. We geven binnen de kaders van de landelijke akkoorden verder vorm aan ons lokale gezondheidsbeleid. We blijven investeren in samenwerking, preventie en het versterken van de eigen kracht van inwoners, met als doel een gezondere en veerkrachtigere samenleving. Voorbeelden daarvan zijn valpreventie en welzijn op recept. Sinds 2023 voeren we het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) uit. Samen met maatschappelijke en zorgorganisaties zetten we ons in voor de beweging van zorg naar gezondheid. Daarbij staan preventie, leefstijl en eigen regie centraal. Belangrijk daarvoor is het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA), waaronder ook het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) en de voortgang van het IZA vallen.   

We versterken het totaal aan algemene voorzieningen; het voorliggende veld

We vinden het belangrijk dat kinderen gezond, veilig en sterk opgroeien. Het liefst gebeurt dat gewoon in hun eigen omgeving, met hulp van ouders, familie, vrienden, leraren, sportclubs, jongerenwerkers en andere mensen die dichtbij staan. We zorgen ervoor dat er genoeg steun is in de buurt. We investeren extra in het jongerenwerk en werken hiervoor meer samen met de dorpskamers. Zo zien we sneller dat er iets aan de hand is en meteen helpen op een makkelijke en toegankelijke manier. Maar soms is die hulp niet genoeg. Dan zorgen onze sociale teams ervoor dat kinderen en ouders op tijd de juiste zorg krijgen. Die teams zijn heel belangrijk voor onze jeugdhulp. Ze kijken goed naar wat er speelt in een gezin, wat er goed gaat en waar zorgen zijn. Ze bieden lichte hulp, schakelen specialisten in als dat nodig is en grijpen in als er sprake is van onveiligheid. We blijven deze teams ontwikkelen, zodat ze hun werk goed kunnen doen. Dat past ook bij landelijke plannen zoals de Hervormingsagenda Jeugd, het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming en het Richtinggevend Kader.

We stimuleren dat inwoners vitaal en zelfstandig ouder worden

We streven ernaar dat inwoners zo lang mogelijk zelfstandig, vitaal en prettig kunnen blijven wonen. Deelname aan de samenleving, ongeacht leeftijd of woonlocatie, vormt daarbij het uitgangspunt. Wanneer zorg nodig is, heeft iedere inwoner – zowel in de kernen als in het buitengebied – recht op gelijke toegang tot passende ondersteuning volgens ons Lenteakkoord. De vergrijzing vraagt om het investeren in voorzieningen en initiatieven die bijdragen aan een gezonde en actieve levensstijl. Concepten zoals ‘De buurt als ecosysteem’ en ‘Voorzorgcirkels’ zijn voorbeelden van deze preventieve benadering. Tegelijkertijd onderzoeken we hoe we de uitvoering van de Wmo toekomstbestendig en financieel beheersbaar kunnen houden. Daarvoor stimuleren we persoonlijke groei en zelfredzaamheid (herstelgerichte ondersteuning). Dit doen we met het programma Powerful Ageing, gericht op het bevorderen van vitaliteit. Hiervoor hebben we € 200.000 beschikbaar. Door het volgen van deze interventie is de verwachting dat ouderen langer zelfstandig en actief deelnemen aan de maatschappij, wat ten goede komt aan de beheersbaarheid en beschikbaarheid van de zorg. Ook hier zijn onze sociale teams belangrijk. Ze ondersteunen inwoners bij het vinden van passende hulp, stimuleren eigen regie en dragen bij aan het versterken van lokale netwerken.  

De inzet op vitaal ouder worden is daarmee niet alleen een investering in gezondheid, maar ook in een sterke, inclusieve samenleving waarin iedereen – ongeacht leeftijd – mee kan blijven doen.  

We bieden (huisvestings-)mogelijkheden aan vluchtelingen, asielzoekers en statushouders door uitvoering te geven aan het programmaplan Migratie en Integratie 2026

Voor het thema Migratie en Integratie (M&I) hebben we het programmaplan 2024/2025 vastgesteld. Omdat er veel ontwikkelingen zijn binnen dit thema, is het nodig om de extra impuls via de programmatische aanpak met één jaar te verlengen. We hebben meer tijd nodig om een aantal belangrijke resultaten te behalen binnen deze brede opgave. Denk hierbij aan het openen van twee opvanglocaties voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) in Hengelo en Vorden en het realiseren van de taakstelling voor huisvesting van statushouders. Ook binnen het deelprogramma 2A: Passend Wonen hebben we daar aandacht voor. De opvang van Oekraïense ontheemden vraagt in de komende periode om een vervolg. De Regeling Tijdelijke Bescherming (RTB) voor deze groep is verlengd tot maart 2027. De oorlog duurt langer dan gehoopt, dit heeft gevolgen voor de bestaande huisvesting. Daarnaast zetten we ons in om ervoor te zorgen dat deze mensen mentaal en fysiek gezond blijven en (tijdelijk) kunnen meedoen in onze samenleving.

In 2026 richten we ons extra op een goede start van de AMV-opvanglocaties in Hengelo en Vorden, en op de opening van de Internationale Schakelklas (ISK) in Vorden. We blijven daarbij in gesprek met omwonenden. Ook stellen we een beheerplan vast, waarin afspraken staan tussen alle betrokken partijen over gedrag en eventuele overlast bij de opvanglocaties en de ISK. Vanaf 2027 borgen we deze opgave structureel binnen de organisatie. Het programmaplan M&I 2026 stellen we eind 2025 vast en sturen we uw raad ter informatie toe. We voeren het programma uit binnen de gestelde raadskaders en beschikbare middelen. Wel is een verschuiving van middelen over de M&I programmalijnen nodig. We zetten in op de programmalijnen ‘opvang en huisvesting’, ‘versterken positie nieuwkomers’, ‘versterken maatschappelijk veld’ en ‘inwonersparticipatie’ en de ‘programma organisatie’.

INDICATOREN EN RISICO'S

Lokale indicatoren

We hebben alle lokale vastgestelde indicatoren opgenomen in deelprogramma 1B Toegang en individuele voorzieningen.

Verplichte landelijk vastgestelde indicatoren

We hebben de landelijke vastgestelde indicatoren opgenomen in deelprogramma 1B Toegang en individuele voorzieningen.

Risico's

Risico-oorzaak (Als gevolg van...)

Risicogebeurtenis (bestaat de kans dat...)

Risicogevolg (met als gevolg dat...)

Netto Kans

Totaal: Netto Financieel Maximum

Impact financieel (%)

Impact (overig)

Extern - Vluchtelingenstroom, aantallen asielzoekers, wereldwijde ontwikkelingen.

De gemeente onvoldoende huisvestingsmogelijk- heden en opvangplekken kan bieden voor vluchtelingen en asielhouders (conform wettelijke verplichting)

Financieel - ; Niet financieel - We niet de opvang bieden die we toegezegd hebben

50%

€ 1.500.000

5,29%

5

Extern - Uitvoering van de inburgeringswet per 1-1-2022

Het Rijk voornemens is de inburgeringswet te wijzigen en de SPUK inburgering te korten.

Financieel - Er budgetoverschrijding plaatsvindt bij Inburgering en Participatie

70%

€ 500.000

2,47%

4

Extern - Het uitstappen van de VNG uit het IZA-akkoord

De beschikbare IZA middelen na 2025 deels wegvallen

Financieel - ; Niet financieel - De opgestarte of reeds gefinancierde projecten geen doorgang kunnen vinden. Imago en maatschappelijk risico

50%

€ 500.000

1,78%

4

Extern - Wijzigingen in de voorrangsregeling huisvesting statushouders

We met een taakstelling, maar zonder voorrang we statushouders niet tijdig kunnen huisvesten binnen de huidige kaders en mogelijkheden.

Financieel - Er extra kosten ontstaan door tijdelijke oplossingen. Maatregelen vanuit de provincie die hierin toezichthouder is op het behalen van de taakstelling

50%

€ 500.000

1,77%

4

Extern - Rijksoverheidsbeleid in ontwikkeling; Omgeving - Europees vluchtelingenbeleid; Organisatie - Huisvesting en opvang nieuwkomers (Oekraïners en statushouders)

Het aantal nieuwkomers toeneemt en de kosten de rijksmiddelen overstijgen

Financieel - Er een begrotingstekort ontstaat; Niet financieel - Dit mogelijk beperkte imagoschade met zich meebrengt

10%

€ 2.500.000

1,77%

5

Meer informatie over de risico's vindt u in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing (2.2.2).