Algemene dekkingsmiddelen
Overzicht | Rekening 2024 | Begroting 2025 (na wijziging) | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 | Begroting 2029 |
---|---|---|---|---|---|---|
Onvoorziene uitgaven (A) | 0 | 126 | 126 | 126 | 126 | 126 |
Lokale heffingen | ||||||
Onroerendezaakbelastingen woningen | 6.106 | 6.785 | 7.307 | 7.307 | 7.333 | 7.333 |
Onroerendezaakbelastingen eigenaren niet-woningen | 1.760 | 1.908 | 1.935 | 1.935 | 1.942 | 1.942 |
Onroerendezaakbelastingen gebruikers niet-woningen | 1.054 | 1.197 | 1.219 | 1.219 | 1.224 | 1.224 |
Forensenbelasting | 101 | 72 | 87 | 87 | 87 | 87 |
Reclamebelasting | 138 | 140 | 140 | 140 | 140 | 140 |
Toeristenbelasting | 571 | 465 | 465 | 590 | 590 | 590 |
Parkeerbelasting | 0 | 0 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Lokale heffingen (B) | 9.731 | 10.567 | 11.158 | 11.283 | 11.321 | 11.321 |
Algemene uitkering | 71.463 | 74.958 | 75.608 | 75.317 | 73.595 | 74.228 |
Algemene uitkering (C) | 71.463 | 74.958 | 75.608 | 75.317 | 73.595 | 74.228 |
Dividend / winstuitkering | ||||||
BNG | 156 | 180 | 180 | 180 | 180 | 180 |
Alliander | 684 | 376 | 400 | 400 | 400 | 400 |
Dividend (D) | 840 | 556 | 580 | 580 | 580 | 580 |
Overige algemene dekkingsmiddelen (E) | 879 | 180 | 628 | 628 | 628 | 628 |
Saldo financieringsfunctie (F) | 573 | -92 | 953 | 767 | 638 | 579 |
Totaal dekkingsmiddelen (A t/m F) | 83.486 | 86.295 | 89.053 | 88.702 | 86.888 | 87.463 |
We leggen uit hoe we aan onze dekkingsmiddelen komen
We gebruiken de financiële middelen voor onze maatschappelijke doelen en verantwoordelijkheden richting onze burgers. We lichten ze hieronder toe. Afwijkingen die bij alle taakvelden optreden (bedrijfsvoeringkosten personeel en investeringslasten), leggen we uit bij het onderdeel Algemene dekkingsmiddelen en overhead (3.1). De investeringen staan vermeld in hoofdstuk 3.5 en het gebruik van de reserves en voorzieningen leest u in hoofdstuk 3.6.
Onvoorziene uitgaven (A)
De begroting kent een post voor onvoorziene uitgaven. In de Financiële verordening Bronckhorst is dit bedrag gesteld op € 3,50 per inwoner. We gebruiken dit om eenmalige kosten te dekken die voldoen aan de drie 'O-criteria': onvoorzien, onvermijdbaar en onuitstelbaar. Met behulp van de risico-impactanalyse, uitgewerkt in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing) (2.2.2), houden we de effecten van risico’s in de gaten voor de komende jaren, met name wat betreft onvoorziene uitgaven.
Lokale heffingen (B)
Deze baten betalen onze inwoners. Begraafrechten, riool- en afvalstoffenheffing staan niet in het overzicht. De opbrengsten van die heffingen zijn bedoeld om de kosten van die specifieke taken te dekken.
Van de toeristenbelasting gebruiken we een deel voor onze toeristische uitgaven. De reclamebelasting gaat via een subsidie volledig naar ondernemersverenigingen en naar Industriekring Zelhem.
Over de lokale heffingen leest u meer in de paragraaf Lokale heffingen (2.2.1).
Algemene uitkering (C)
De Algemene uitkering uit het Gemeentefonds is onze belangrijkste inkomstenbron. We mogen dit geld vrij besteden. Als we budgetten binnen deze uitkering toewijzen aan een onderwerp, doen we dat zelf. De cijfers in deze programmabegroting baseren we op de Meicirculaire van 2025. We verwachten niet dat het Rijk de financiële tekorten van gemeenten aanvult. In 2025 zijn we gestart met het in beeld brengen van maatregelen die leiden tot een sluitende begroting. Voor de begroting 2026 zagen we de noodzaak om dit te vervolgen en richting 2027 maken we inzichtelijk wat keuzes tussen ambities betekent. In juli 2025 informeerden we u over de Meicirculaire 2025. Het resultaat van deze circulaire heeft invloed op onze begrotingsruimte. Die ruimte bestaat uit een vrij besteedbaar deel en een deel voor compensatie van loon- en prijsstijgingen. Meer hierover leest u bij de financiële positie (3.2.1), verderop in dit hoofdstuk. We passen alleen iets aan als dat past bij onze uitgangspunten.
Dividend / winstuitkering (D)
We nemen deel in zes bedrijven. Van twee bedrijven (Alliander en BNG) ontvangen we dividend. Meer informatie over de deelnemingen staat in de paragraaf Verbonden partijen (2.2.6).
Overige algemene dekkingsmiddelen (E)
Onder deze noemer nemen we stelposten op. Deze stelposten gaan over uitgaven of inkomsten waarvan we zeker weten dat ze komen, maar we weten nog niet binnen welk beleidsveld ze worden ingezet. In deze programmabegroting gaat het om het flexibele formatiebudget (€ 0,6 mln) voor het opvangen van calamiteiten en de opbrengst van overtollig materieel buitendienst (€ 20.000).
Saldo financieringsfunctie (F)
In de paragraaf Financiering (2.2.4) vindt u meer informatie over onze financieringsaanpak.
Indicatoren en risico's
Lokale indicatoren
Voor dekkingsmiddelen stelden we geen lokale indicatoren vast.
Verplichte landelijk vastgestelde indicatoren
Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing | Bron | Realisatie 2023 | Realisatie 2024 | Realisatie 2025 | Gelderland 2025 |
---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde WOZ waarde woning (x € 1.000) | CBS 2025 | 417 | 438 | 443 | 398 |
Gemeentelijke woonlasten éénpersoonshuishouden (in euro's) | COELO 2025 | 936 | 980 | 1011 | 987 |
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden (in euro's) | COELO 2025 | 988 | 1027 | 1061 | 1052 |
Gegevens overgenomen van www.waarstaatjegemeente.nl stand d.d. 02-09-2025 |
Risico's
Risico-oorzaak (Als gevolg van...) | Risicogebeurtenis (bestaat de kans dat...) | Risicogevolg (met als gevolg dat...) | Netto Kans | Totaal: Netto Financieel Maximum | Impact financieel (%) | Impact (overig) |
---|---|---|---|---|---|---|
Extern - Raming stelpost BCF (BTW-compensatiefonds) conform Provinciale richtlijnen | De opbrengst te hoog is ingeschat | Financieel - Dit leidt tot een begrotingstekort | 10% | € 570.000 | 0,40% | 5 |
Extern - Inflatie | De inflatie wordt onvoldoende gecompenseerd | Financieel - Dit leidt tot een begrotingstekort | 10% | € 500.000 | 0,36% | 4 |
Extern - Terugloop van een klein aantal SPUKS naar de Algemene uitkering | De overheveling naar Algemene uitkering wordt gekort met 10%. Dit wordt ingehouden van het budget. | Financieel - Het volledige budget of meer van de SPUK benodigd is voor deze onderwerpen, dan ontstaat er een tekort. | 50% | € 100.000 | 0,36% | 2 |
Organisatie - Een te hoog ingeschatte WOZ-waarde wordt een te laag tarief vastgesteld voor bedrijven en bij een te laag ingeschatte waarde een te hoog tarief | De geraamde belastinginkomsten niet worden gerealiseerd (te laag tarief) of de opbrengst veel hoger is (te hoog tarief) | Financieel - Dit leidt tot een begrotingstekort; Niet financieel - Bedrijven verwachten een andere belastingheffing door een onjuist ingeschatte waarde (Imagoschade) | 5% | € 100.000 | 0,04% | 2 |
Organisatie - Een te hoog ingeschatte WOZ-waarde wordt een te laag tarief vastgesteld voor woningen en bij een te laag ingeschatte waarde een te hoog tarief | Geraamde belastinginkomsten niet worden gerealiseerd (te laag tarief) of de opbrengst veel hoger is (te hoog tarief) | Financieel - Dit leidt tot een begrotingstekort; Niet financieel - Inwoners verwachten een andere belastingheffing door een onjuist ingeschatte waarde (Imagoschade) | 5% | € 100.000 | 0,04% | 2 |
Meer informatie over de risico's vindt u in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing (2.2.2).